غنی پرواز ئے لبزانکی تب چوابرمئے تخیر پسند اِنت۔ مدام نوکی او بدلیا گوزان اِنت ، ہمے سوب انت کہ لبزانکی پڑا چہ درستاں گیش تجربت کنوکیں ازمکارے ئے دروشما زانگ و پجارگ بیت، ساچشتی ردانک چوشکہ قصہ نویسی او ناول نویسیا تکنیک ئے درستاں گیش تجربت ہمائی بہرا اتکگ انت۔ہمے تب آنہی شاعریا اوں درائی دنت ۔ شعری تہرا رواجیں بازیں تہر و دروشمانی تجربت کرتگ ۔ بازیں انچیں اوں شعری دروشم است انت کہ ہمانہیا بلوچیا اولی برا تجربت کرتگ او رواج داتگ انت ۔ آدگہ گپے کہ ہمک نوکیں تجربت سو بمندہم بہ بیت ، بلے غنی پرواز ا بازیں سو بمندیں شعری تجربت اوں کرتگ ، اے درگتا اگاں چارگ بہ بیت تہ غزل ،آزات غزل‘ یکشلیں غزل مسمط نظم چو شکہ ترجیع بند، ترکیب بند و مسدس ، ہمے پیما آزات نظم سلہیں نظم ، ردانکی نظم ، گیدی تہر سوت ، زہیریگ او دگہ ، رود�آتک و روکپتئے ایدگہ زبانانی شعری تہرو دروشم چوشکہ سانیٹ ، ترائیلے ،رباعیات، مثلث، ہائیکو، چاربندی ، مرثیہ ، سلام اودگہ شعری تہرانی تجربت آنہی شعری کتاباں گندگ بیت ۔ ہنکس بے کساس شعری دروشمانی تجربتا چہ آنہی تخیر پسندی او نوک ترازی ئے تب و مئیل ئے ڈس رسیت۔
آنہی شاعری ئے مستریں بہرے دستونکئے تہر ا انت، آنہی بنداتی زمانگئے غزلانی وانگا پد سید ہاشمی آ وتی نامی ایں کتاب ، بلوچی زبان وادب کی تاریخ ، ئے اندرا بلوچی شاعری ئے بانداتئے بابتا پیش گشی کنانا دگہ لہتیں ورناہانی ہمراہیا غنی پروازئے اوں نام گپتگ ات۔ سیدہاشمی ئے اے کیاس ردنہ بوتگ۔ پرچیکہ غنی پرواز ا وتی شعر گشی ئے ازم و تہرئے جو ہر منار ینتگنت انت۔
آنہی غزل گیشتر ربیتی رنگا انت، بزاں گواچن نویسی ئے ردا انچیں زبان و گالوارے گچین کرتگ کہ اودا زندئے ابرمی تب و مئیل ، جزبگ و مارشت تجک و سہلائیں رنگے آ وانوکا رسانک بہ انت۔
اٹلی ئے نامی ایں نظمٍ کار پیٹرار کئے بنگیج کرتگیں شعری تہر سانیٹ کہ رندا شیکسپئرو سپنسرا دیمروی دات ۔ واجہ غنی پرواز ئے گورا پیٹرار کی رنگا گشتگیں سانیٹ ئے تجربت ہم گندگہ کیت ۔سانیٹئے کلاسیکل رنگ ہم ہمیش انت کہ چاردہ بندانی سنگ و پارسنگا بیت او دو جاگہا بہر کنگ بیت بزاں اولی بہر ہشت بندانی او دومی بہر شش بندانی بیت۔اشی رد و پیشرد ئے وتی رہبندو قانون نت کہ چہ آدگہ بزاں شیکسپئری او سپانسری سانیٹا جتابیت۔آنہی پیٹرار کی سانیٹئے کرتگیں تجربت یکے پہ وتی تہر و دروشمئے حسابا دومی وتی سرحال وبنگپئے ردا کامیابیں تجربتے گشت بیت۔
مانشانتگ زندئے سیاہ شپا ہر چاریں نیمگاں
دنیا گوش ئے کہ سر جمیں پینیام و اندرانت
آلم گوش ئے کہ سر جمیں بے راہ و بے سرانت
نے بیت با مسار و بیت نے کہ ماہکاں
انچوشیں کہ ماجہانا بوتگ کرن و باریگاں
نہی آدم گوش ئے کہ بے وس و بے واک و بے درانت
میرانئے ہلکئے بندیگ انت میرچی ہوں زندماں
بیاات پہ رژنئے ہاترا یک کمے غم کن ایں
آزگ بہ بنت دلانی تاکہ دراہیں ٹپ و داگ
بیا ات دلانی درد و سوزمانا جم کن ایں
یکجاہ کن ایں ایشاں او کن ایں روک ہزار چراگ
روچے نہ روچے بلکیں بہ بیت روژنا جہاں
بنی آدم بہ بیت بہ وتی منزلا روان
آزات نظم کہ بلوچی نوکیں شاعریا رواج گپتگیں تہرنت ، غنی پرواز وتی چاگردی او راجمانی فکر و حیالانی درشان گیشترماں ہمے تہرا کرتگ انت۔ ایدا ہم آنہیا وتی نوکیت پسند یں تبئے ردا بازیں تنگانی تہا تجربت کرتگ۔ آنہی نامی ایں آزات نظما نی تہا ، مدام پتواں من ، زرد ئے گلام ، ’سرکپتہ چونیں ہلکے آ، ’مرید نشتگ و داگ دنت جانئے بند بندا ، ’کچل، سنٹیں شپ،اوبنی آدم، وتی درشان و فکرئے ردا آنہی شرتریں نظمانی تہا شمار بنت۔ آنہی نظمانی یک شری ئے کہ آئرا بلوچ شاعرانی تہا یکتا ہی بخشیت آنہی میان استمانی انسانی جیڑہانی سرا حیال درشانی انت ۔بلوچی نظما اے روایت چہ وتی بنداتا است بوتگ ۔ چوشکہ گل خان نصیر ، آزات جمالدینی، اکبر بارکزئی ، ملک طوقی او دگہ شاعراں ہم جوانیں شعر گشتگ ۔ بلے واجہ غنی پروازئے اے درگتا یکتا ہی ایش انت کہ آنہی وتی نوبت بزاں عصرئے گیشتریں انسانی جیڑہ وتی نظمانی بنگپ ٹاہنیتگ انت، اے درگتا آنہی نظم رژن و تہاری کہ راجیو گاندہی ئے کوش ئے پژدرا نبشتگ ۔ زرباری افریقہ ئے ورناہ و سیاہ پوستیں آشو بی شاعر بنجمن مولا ئسی ئے یاتا نبشتگیں نظم’’ نہ بیت بہہ آبیران ‘‘ ہمے پیما فلسطینی مہلو کئے جاوروتی نظم ، فلسطینی استمانئے کُلہ ئے اندرا بیان کرتگ ۔ امریکہئے نیوٹران بمبئے جوڑ کنگئے باپشتا نیو ٹران بمبئے وڑیں نظمے ئے کامیابیں تجربت کرتگ۔ چوش آنہیا بلوچی آزات نظمئے اندرامیان استمانی سرحال و بنگپ ہوار کنانا اشی درشانی امکان ودینتگنت ۔ ردانکی نظمئے تجربت آنہی ، تو چہ کجا ٹیلی فونائے ئے دروشما کرتگ ۔ پابند نظمانی تہا سو بمندیں تجربت ، دنیا چتوریں جاگہے ، گواچن‘ کسی نہناں ماتیں وتن ، راز ، بکنزدیما ‘شہار دستاں او منی دوار ا دزمگر ، وتی زبان و بیان ، فکر و جوزگ ا و درشانئے ردا وتی دروروت انت۔
واجہ پرواز ئے شعری تجربتانی لڑ دراج انت ، بلوچی زبانا جاپانی شعری تہر بائیکوئے شعری تجربتئے بنگیج کاراوں واجہ ئے جندانت ، واجہ پرواز نہ ایوک ہائیکوماں بلوچیا رواج داتگ بلکیں وت ہائیکوئے بستگیں تہر اندرااوں تجربت کنانا آزات ہائیکوہم نبشتگ ۔
واجہ غنی پرواز ئے شعری تجربتانی تہار باعی ، چار بندی قطعہ ئے دروشم ہم است انت ، آنہی رباعی وتی تہرئے بستگیں رہبندئے رداانت ، بزاں وتی عروض ئے پابندنت، رباعی ئے بُنی پجارایشی سنگ بزاں بحرانت کہ ایشرا ، بحرہرج ’’گش انت ۔ ہمے پیما پہ قطعہ لکڑئے نامئے لہچہ گشی ئے ربیت ماں بلوچی زبان ئے ایوک واجہ غنی پرواز ئے گورا گندگہ کیت ۔ اے تہر ماں دو رنگا نویسگ بیت ،واجہ پرواز ئے گورا لکڑ یا قطہ ئے تجربت ہم دوئیں رنگا گندگہ کیت ۔یک دروشمے آئی سرحال ایرکنگ و لکڑ گشی ئے ربیتا رواج دئیگ کہ گیشترار دوشاعر جو ش ملیح آبادی ئے گورا گندگ کئیت و دومی اے شعری تہر ئے مردمانی رپتنئے تاریخ ماں شعری دروشما کشگ بیت ۔ واجہ پرواز ا اے ہر دوئیں تہر ماں لکڑ ئے اندر ا بیان کرتگ انت بزاں جتائیں سرحالانی ردالکڑ گشی ئے ر بیتادیمروی دئیگ ئے ہمرائیا دومی تہر بزاں ریتن ئے تاریخ کشگ ئے روایت ، امین ، نامیں مرد کے ئے مرگئے تاریخ شعری تجربتاگوں عیسوی و ہجری دوئیں حسابا ساپ کرتگ۔
ترائیلے فرانسیسی شعری تہر نت کہ اشی شر تریں شاعرتھیوڈیرے دی بیویلی انت۔ اے شعری تہر خاص پہ تژنی شاعریا کار گرگ بیت و اشکی شعرہم ہمے تہرا گشگ بنت۔ اشی ہشت بندبنت بس دو پیشرد کار مرد بیت، الپ، ب ، الب ، ب، الب ، ب اولی ،سیمی چارمی ، پنجمی، ہپتمی بندہم پیشرد بنت۔ دومی ، ششمی او ہشتمی بند ہم پیشرد بنت۔ واجہ غنی پرواز ئے ترائیلے ئے تجربت اے تہر ئے ماں بلوچیا اشکی جوز گانی درشانی جوانیں مثال انت
سلام شاعری ئے ہماتہرنت کہ اوداکربلا ئے وئیل و دریں نبی ؐ نماسگ و پشپدانی ذکر و ستا کنگ بیت ، اے شعری تہر چہ فارسی آ اردو آ اہتگ۔ واجہ پرواز ا کربلائے وئیل امام حسینؓ اوآنہی ہمراہانی بے وسی او مظلومیت ئے کسہ شعری رنگا سلامئے دروشما پیش کرتگ انت۔
ہواریں صورتا چارگ بہ بیت تہ غنی پرواز ہما اولی بلوچ کلمکار انت کہ آنہی گورا لبزانکی تہرانی تجربتئے بازیں رنگ و دروشم گندگہ کیت۔ آنہیا وتی شاعری ئے اندرا بازیں تجربت کنانا بلوچی نوکیں شاعری ئے دامنا وڑ وڑیں تہر و دروشم رواج داتگ انت، چرایشاں بازیں تہر مروچی بلوچی لبزانکارواج گپتگ او دیمروی ئے سیمسراں گوستگ انت او دگہ لہتیں تہراں آرنگا دیمروی نگرتگ ۔ اے شعری تجربتانی بایشتا واجہ پرواز ئے بدل بیوکیں تب و نوکا چہ نوک کنگ او پیشدار گئے مئیل گندگ بیت ۔آنہی شعری تجربت لبزانکئے پڑا وتی ساچشتی نوکی او راجد پتر ارزشت او بستارئے سوبا یا تگاریں ہندے واہندانت۔
