درچک پہ انساناں یک نعمت ئے ۔اگاں ما در چکانی دنیا آ بُرویں توبازیں حال واحوال ئے کاریں گوں۔ بیاکہ جنگل ئے ساہدار پہ ساہگ و لوگ و جاگاہ اَنت آوانی ورک اَنت ہم ۔ ہروڑیں مسافراں درچک ئے ساہگ یک گوہر قیمتی اِیں خزانہ ئے ۔ہر مسافر ہمے درچک ساہگا آرام کننت و پداوتی راہ و گیڑت و روت۔ پرچکہ مسافرا جنگل و کوہانی تہا سفر کتگ آدر چکانی قدرازانت کہ ۔ کو ہنیں مردمانی ہم گشگ ہمش اِنت ۔ آئی ساہگ دومی دواو علاج ئے واستا باز جوان اِنت۔ہورو گواتانی مدتا بلائیں اَرزشتے داراں۔ ہر ہما مردماں وتی لوگانی دپا کشتگ یکے جلواہ ئے دومی ہور و گواتانی واستا انسان ئے حفاظت کنت ۔
ہرصوبہ آ درچک ئے قدر و قیمت اِنت باغات و جنگلات ئے تباہ و بربادی رند ا ہم کسی نہ انت۔آئی آ وش نہ بیت مئے علاقہاں چے درچک دُور و گارکنگ بہ بنت اِنت ۔درچک یک نہ یک ضرورتے پورہ کنت۔ آئی ساہگ و آئی بوہ و بہار انسان ئے تبا گوں بندوک اِنت ۔وہدئے ہور بہ بیت درئیں درچک و پُل گل بنت آوانی تاکانی سر اچے آپ پیٹت ۔اِنسان برئے برئے درچکاں چے دلگران بیت بلے، پکاز ہر و قہر نہ بیت اِنت ۔ بزگ کاریں اِنسانانی دلا سبزیں درچک و وشبوئیں پُل مدام کندیناں۔ انسان زندگی ئے مشکل و غم و رنجاں کمے بے خیال کنت۔ انسان ئے صحت واستا فائدہ اِنت آ ایش اَنت : ۔
مَچ اِے در چک سک باز ذات اَنت چوکہ شکر ،بیگم جنگی، دِشتاری ، و دگے باز اَنت آئی بَر ناہ یا ہرماگ گشاں ۔
اَمب ہم باز ذات اِنت اِے چوکہ مَچ ئے وڑا گرما کیت اِنت۔جوس والا اِے درچکے بَر جوس کنت و بہاکنت ۔
چکوہ : ۔ اِے ہم گرم ئے موسم آکیت مئے ملکاں زیادہ نیست بلے کراچی آ زلور بیت اِنت ۔
زیتون: اِے دو قسم اِنت یکے آئی برکسان اِنت دومی برمزن اِنت اِے درچک آ چے تیل کش بیت۔ آئی ئے دار ہم باز جوان اِنت تسبیح و دگے چیز ئے جوڈ کناں۔ اصلی زیتون عرب ملکاں دست کپیت اِنت
سیتام پل وجموں: اِے درچک زیادہ تر کراچی و کوئٹہ و لاہور د گے شہر بازانت اِے نیست پمشکہ آئی جنداما پجا نیاریں۔
لیمبو ہ و مالٹا: اِے چورنگا یک وڑاَنت اِیشانی برالگ الگ اَنت ۔لیمبو ہ گرما کیت آئی برکسان اِنت و برلیموہ تاکانی وڑا سبز اِنت باز جاگاہ ایشی آپ کناں وراں ۔اِیشی براں حشک کناں بٹ آں گردئے وہڈگان کناں بٹانی ذائقہ ئے الگ اِنت باز جوان و دلکش اِنت۔
مالٹا ئے بَر چو سیاہ زرداِنت و مزن اِنت چو سُروپ ئے ڈول اِنت۔ آئی پُست پر اِنت چوکہ لیمو ہ اِنت ۔اے سردی فصل اِنت ۔
اے ہم قسم قسم اِنت یکے سُہراِنت ، یکے زرداِنت یکے زردیں ڈٹ اِنت یکے نرم اِنت۔
کیلا: اِے در چک چوکہ مَچ ئے وڑا ہوش برکنت اِنت بلے ، اِیشی یک دانگ چار و پنچ انچ اِنت بیت اِنت پُست والائیں میوہ ئے ۔
تُھود : ۔ اِے چوکہ جنگلی و شہر دوئیں کیت اِنت اِنت کسانیں زہگ اِیشی کچاہی سنداں وراں ۔
اِنجیر: اے زیادہ کوہاں رُدیت و شہراں اَست اَنت ۔دو قسم اِنت :یکے ملکی و یکے کوہی اِنجیر۔ اِے ورگا وش اِنت ۔
بادام : اے درچک گوہر قیمی ایں ،نایابیں چیز ئے ۔اِے پہ ذہین و فہم ئے واستا جوان اِنت۔
چیری : اِے درچک مکرانا گندگ نہ بیت ۔
کوپرا : اِے جوانیں چیزئے ۔ اشی ئے تیل سر ئے واستا شر اِنت ۔اِے دریاہی و نمب ئے ملکا جوان بیت ۔اِے چو مَچ ئے وڑا بُرز ا روت بلے مچ ئے نہ اِنت کم برکنت گشے کہ فٹبال ئے درنگ اِنت درچک ئے سرآ۔
کڈیتی: اِے کسانیں درچکے اِیشی تو برنہ گندئے اِیشی ئے تاکا مصالحا آں کناں و نار شتا استعمال بیت زیادہ تر کراچی آ کارامرزبیت۔ نارشتا باز وش کنت اِنت۔
فوفل: اِے چوکے کوپڑا ئے ڈول اِنت بلے ، براں چہ زانگ بیت کوپڑئے نہ اِنت ۔ اے سپاری آ استعمال بیت اِیشی ئے اَرزشتا زالبول و گٹکا، پان ولا زاناں۔
اَنار: اِے کسانیں درچکے بازوش اِنت ایشی ئے بر سُہر بیت وش اِنت ۔
کبڈ و کلیر:۔ اِے دوئیں درچک جنگلی اَنت جنگلاں باز اِنت یکے سہرئے یکے زردئے بیت کسانیں دانگ اَنت وش اَنت ۔ کلہر ئے سُہریں دانگ اَنت ۔اِے دانگ چے مستر و شر تراِنت ۔بازوش بیت انچو گشاں کے پب ہی کلیر داتگ یعنی کلیر سک براں بہار گاہ کلیر ئے گیت۔
کنر (بیر) اِے درچکے ہم باز قسم اَنت۔ یکے گڈ گی یکے بے گڈگی یکے ولایتی اِنت۔ اِے بچار گیں درچک کہ برکنت لٹا سرا ورت ۔پرچکہ کسانیں چک نہ سرپداِنت ۔آئی آ صبر نیتیت کہ پکا بہ بیت ۔لازم لٹّے، سنگے ، دگے چیز مانبریت آئی ئے سرا لگیت درائیں تاک و بَر ریچاں ۔
بیدم: اِے درچک سک سورگ اِنت کوچگاں نہ بیت شہراں اَست اِنت پرچکہ بے آپ نہ بیت۔ اِے سک برکنت۔ اِے سک وش اِنت ۔آئی برسہراِنت چونمونہ ئے بادام ئے بر ا۔
آملّی : اِے درچکا کراچی والا گشاں ’’جنگل جلیبی ‘‘ ۔اے چو برکنت جُلیبی ئے وڑا اِنت۔ آئی بر پُست ئے تہا اِنت بلے سک وش اِنت ۔جنکوو بچکو آں ناچ و صحبت پر مائیت۔
شیشم و پیپل : زالبول اِے درچک ئے تاکاں مودانی واستا کارمرزکنت ۔ موداں ، نرم و ملائم کنت سر ا سردہم کنت
بڈّ و جُگرّ : اِے پس و دلوتانی واستا کار مرز بیت اِنت کوہاں زیادہ رُدیت ۔
چگرد و کہیر: اے درچکانی دار پہ آس ئے واستا باز جوان اَنت ۔
گذّو کلہر : اے درچکانی دار د ووڑا اَنت۔ کلہر پہ لوگ ئے مک کنگ ئے واستا شر اِنت گز تھت و ننگارو دروازگا شراِنت آسا جوان نہ اِنت ۔
بام: ۔ اِے درچک ئے دار مُہر اِنت کریٹ و دگے اسبابا ہم جوان اِنت ۔ آنہی تاکاں علاج ئے واستا استعمال کننت ۔
چنال، پرفک و چیش: اِے درچکانی دار پہ ساز و زیمر ئے جوڈکنگا باز جوان اِنت چوکہ تمبورگ ، سروز رباب و سریندہا وش و دلکشیں آواز ئے واستا چنال و پر پغ ئے دار شرتراِنت۔
زقوم : اِے درچک بیدئے آسا دگے کار ا نہ ئیت ۔
شریش: اِے درچک براں پہ علاج و دوا آ پس وانسان ہم آنہی تاک پہ روچ شمی تپاں کسانیں چک ئے جانا شود انت ۔شپا آپاں کنت ئے سہب آ آئی ئے جان ئے شوداں آئی ئے تپ ہلاس بیت ۔
ہنّی: ۔ اِے درچک ئے تاکاں زوراں چوپال و گیچ اَنت و ترکناں سالونک و بانورانی پادو دستاں جناں۔
کڈپتی: اِے کسانیں درچکے اِے مصالحہ و ڈال و مچھی ئے نارشت ئے زیادہ تر کراچی والا استعمال کنت ئے نا اشت بازوش کنت۔
کرگ : اے درچک ئے تاکاں پس ورت وارئے حشک بہ بیت آسا کننتی ۔وہد ئے مردماں آئی برزرتگ و حشک کتگ و پٹ یا پُژ زرتگ اَنت ،سنگا جتگ و آس روک کتگ ۔مرچی باندا سانئس ئے دور اِنت اوہد آ باکس ئے نام نشان نہ بوتگ ۔
لیور: اِے درچک ئے براں وراں ہم و کاغذ آئی ئے شیرگا کاغذ چسپیناں اے واستا کار مرز بیت اِنت۔
مصطفی کمال: اِے درچک سکول و کالجاں کشگ بیت۔ اِے پہ کٹینگا وڑو ڈول بیت ۔ہورو باران بہ بیت پدا روچے بہ لگیت شرجلواہ ناک بیت۔ مرچاں مردم وتئی لوگانی گیٹ ئے دپ و سڑکانی سر ا۔
کبڈ: کوہ و جنگلاں خانہ بدوشا کبڈوتی لوگ ہم کتگ اَنت۔ ہور و گواتاں چے حفاظت بوتگاں۔
مروچی مردم درچکاں گڈنت و کاراں بازار ابہا کناں او زرو کلدار کناں ۔وہد ے آ مردماں ہمے درچکانی واستا کجا چہ کجا آپ آؤ رتگ ہر واُشتر انی سر ا رد ینتگ اَنت۔
بائیداِیں وتی جنگلانی و باغا نی درچک و پلانی و دگے نیوگ و سبزیانی حفاظتا بکنیں۔
